چند روز قبل بود که پخش ویدئویی چندثانیه‌ای حاوی توهین و جسارت به مقدسات برادران اهل سنت از شبکه اول سیما در فضای مجازی و رسانه‌ها حسابی خبرساز شد. مسئولان سیما بلافاصله در اقدامی هوشمندانه با برکناری مدیرپخش شبکه و معرفی عوامل پخش این ویدئو به دستگاه قضایی و صدور بیانیه‌ای در خصوص این اشتباه از بروز هرگونه تنش و سوءاستفاده برخی فتنه‌انگیزان از این مسئله جلوگیری کردند.
فردای آن روز در سالروز شهادت امام صادق علیه‌السلام، دعوت شدن یکی از روحانیون اهل سنت به شبکه یک و برخی از اظهارات ایشان، به گسترش دامنه بحث‌ها حول موضوع وحدت اسلامی و تقریب مذاهب در ایران انجامید و باعث شد بسیاری از کاربران به تأیید یا نقد این اقدام بپردازند. مسئله وحدت امت اسلامی و تقریب میان شیعه و سنی، خصوصاً در پنج دهه اخیر، همواره از موضوعات پرچالش نظری بوده‌است؛ مسئله‌ای که گاه منجر به افراط و توهین و جسارت به مقدسات طرفین و گاه منجر به تفریط و عقب‌نشینی‌های اعتقادی شده‌است. نگاهی به سیره عملی و فرمایشات مبارک حضرت امیرالمؤمنین علیه‌السلام در این موضوع، می‌تواند راهگشای بسیاری از چالش‌های عمیق تئوریک پیش روی امت اسلامی در این خصوص باشد.
امیرالمؤمنین علیه‌السلام چه در دوران ۲۵ سال منع از حکمرانی سیاسی و چه در دوران خلافت خویش بر سرزمین‌های اسلامی همواره تأکید بسیاری بر حفظ برادری میان امت و اتحاد در برابر اشرار و دشمنان اسلام داشتند. حضرت هیچ‌گاه اختلافات فکری و اعتقادی درون امت را توجیهی برای زیرپا نهادن وحدت و برادیر اسلامی نمی‌دانستند و در موقعیت‌های مختلف تاریخی بر حفظ این ارزش تأکید می‌فرمودند. در خطبه ۱۱۳ نهج‌البلاغه، امیرالمؤمنین علیه‌السلام بر فراز منبر، خطاب به مردم کوفه که متشکل از نحله‌های اعتقادی و گرایش‌های فکری گوناگون اسلامی بوده‌اند، فرمودند که «انما انتم اخوان علی الدین» همانا شما برادران دینی یکدیگرید. سراسر نهج‌البلاغه و فرمایشات گهربار حضرت لبریز است از «ایاکم و الفرقه»هایی که امت اسلامی را از بر هم زدن وحدت و اخوت بر حذر داشته و مردم را به مدارا و زیست برادرانه توصیه فرموده‌است.
حضور فعال حضرت در بسیاری اجتماعات و کنش‌های جمعی مسلمین در ۲۵ سال دوری از خلافت نیز، خود مؤیدی است بر این ادعای تاریخی. همه اینها، اما هرگز موجب انفعال و عقب‌نشینی و کوتاه آمدن از عقاید حقه و خطوط قرمز اعتقادی نشد. امیرالمؤمنین علیه‌السلام در عین حفظ وحدت اسلامی و رعایت مصالح عامه امت اسلامی، از هر فرصتی برای بیان حقایق دینی و تاریخی و روشنگری‌های اعتقادی بهره می‌بردند. تاریخ حیات مبارک ایشان مناظرات و احتجاجات و خطبه‌های بسیاری در این خصوص به خود دیده‌است. از احتجاج‌های قرآنی و روایی با شخص خلفا و اصحاب سرشناس رسول‌الله تا سخنرانی‌های عمومی خطاب به عموم مسلمین جامعه. ایشان بدون اینکه به دشمنی و تفرقه دامن بزنند یا باعث ایجاد تشتت و بحران‌های اجتماعی شوند، با استدلال‌های مستحکم و بیان شیوا و بی‌لکنت، حقیقت را تبیین می‌کردند و حق خلافت و امامت اهل‌بیت بر جامعه را یادآور می‌شدند. کتاب «الاحتجاج» مرحوم طبرسی و خطبه سوم نهج‌البلاغه موسوم به خطبه شقشقیه از روشن‌ترین و صریح‌ترین این نمونه‌های تاریخی است.
در جهانی که مستکبران و دشمنان اسلام با تمام توان به دنبال تفرقه‌افکنی میان مسلمانان هستند، بازگشت به سیره امیرالمؤمنین در خوانش مفهوم اصیل وحدت اسلامی گره‌گشای امت اسلامی است؛ وحدتی به معنای همزیستی و همکاری و برادری در عین احترام به تنوع عقاید؛ گفت‌و‌گو‌ها و مباحثات سازنده و همچنین تأکید بر خطوط قرمز اعتقادات مذهبی و عدم عقب‌نشینی از اصول. در پایان یادآوری این فرمایش مقام معظم رهبری در تبیین مفهوم صحیح وحدت اسلامی مفید خواهد بود که «مراد ما از وحدت اسلامی، یکی شدن عقاید و مذاهب اسلامی نیست. میدان برخورد مذاهب و عقاید اسلامی و عقاید کلامی و عقاید فقهی - هر فرقه‌ای عقاید خودش را دارد و خواهد داشت - میدان علمی است؛ میدان بحث فقهی است؛ میدان بحث کلامی است و اختلاف عقاید فقهی و کلامی می‌تواند هیچ تأثیری در میدان واقعیت زندگی و در میدان سیاست نداشته باشد. مراد ما از وحدت دنیای اسلام، عدم تنازع است: «ولاتنازعوا فتفشلوا». تنازع نباشد، اختلاف نباشد.»
